Gezi Tarihi 21.10.2010
Gecelediğimiz ve Kolonyal dönemden kalma şirin otelde üşüdük ve ısıtıcıyı yakmak zorunda kaldık. Ancak ilk defa bu sabah dinç uyandık. Kahvaltı sonrasında San Cristobal de Las Casas’ın meşhur Pazarına doğru yürüyüşe çıktık. Bu Pazar, civarda oturan köylülerin ürünlerini getirip sattıkları oldukça büyük bir Pazar. Yiyecekten, giyeceğe, canlı hayvana ve çiçeklere kadar ne ararsanız bulabiliyorsunuz. Dün gece gezip, akşam ışıkları altında gezdiğimiz ve fotoğrafladığımız bu şehri günün ilk ışıkları altında ve trafiğe kapalı olan caddesi boyunca görmek de ayrı bir güzellikti.
Pazara daha girişte ilk Peso’ları harcadık, yani dakika bir, gol bir.. Pazarın girişinde hiç görmediğim renklerde Gala çiçeği (Zantedeschia) satan bir kadından renk renk çiçek köklerinden satın aldık. Eminim kadın şaşırmıştır, bir anda tüm malları neredeyse bitti. Ben beyazından, pembesinden, kırmızısından ve turuncusundan olmak üzere 4 adet Gala çiçeği kökü aldım. Onları bir heves İstanbul’a da getirmeyi başardım ama bir sorun var; Violetta ya göre bu çiçeğin sadece beyaz rengi varmış, diğer renkler ise boya imiş. Galiba aldatıldık. İstanbul’a gelir gelmez saksıya diktim, bakalım ne çıkacak?
Meksika’ya giderseniz bu Pazarı asla atlamayın. Tüm gezide çok sayıda Pazar gezdik ama en iyi yerel Pazar örneği, San Cristobal de Las Casas’da olanıydı. Pazarda satıcı olan yerlilerin fotoğraf çektirmekten hoşlanmadıklarını söylediler. Gerçekten ya yüzlerini kapatıyorlar ya da arkalarını dönüyorlar. Ama ağızlarındaki altın dişleri ile koltuklarının altlarında taşıdıkları tavukları, horozları ile tipik şapkaları ile fotoğraf için o kadar çekiciler ki. Biz de birazcık saygısızlık ederek ya çaktırmadan göbekten (artık neresine rast gelirse!) veya birimizin alışverişi sırasında, diğerlerinin fotoğraf çekmeleri gibi taktikleri denedik. Bu konuda Naime, makinesinin özelliği sayesinde şanslıydı. Çok güzel kareler çekebilmiş.
San Cristobal de Las Casas’da Pazar alışverişi sonrasında Palenque‘e doğru yola düştük. Bugünkü otobüs yolculuğu 200 km kadar sürecek. Ama iki yere uğrayacağız; bir tanesi San Juan Chamula Köyü, diğeri de Aqua Azul Şelaleleri.
San Cristobal de Las Casas’dan 10 km sonra ilginç bir köye geliyorsunuz; San Juan Chamula. Burada Mayaların Tzotzil grubu yaşıyor. Bu insanların giyinişleri burası için tipik ve özel. Erkeklerin üzerinde koyun postları var ve başlarında ise kovboy şapkaları. Kadınlarda başlarına özel bir şapka takıp, yerel bir elbise giyiyorlar. Bu köy, Meksika içinde otonom bir idareye sahip ve dışarıdan asker veya polis gücü olmadan kendi kolluk kuvvetleri varmış. Orada iken buna dikkat etmemiştim.
Burasının özelliği ise özgün Kilisesi. Bu kilisenin özelliği, içinde Katolik çağrışımlar barındıran Animist bir tapınma şeklinin yapılması. Daha sonra bir kilisede daha örneğini görmekle birlikte, burada gördüğümüz tapınma biçimi hepimizi çok etkiledi. İçeri de fotoğraf çekmek kesinlikle yasak. Öyle göbekten, yandan çekim filan yapmaya kalkmayın. Yakalanırsanız fotoğraf makinenize el koyuyorlar, dahası 2 gün de hapis cezası var.
İnsanların ibadet için içeriye girmelerini seyretmek bile ilginç. Havai fişekler atarak, davul zurnalar çalarak içeriye giriyorlar. Önde dua ettirecek olan bir din adamı, arkada onu takip eden ve dua veya şifa bulmak için gelen köylüler oluyor.
Bu Kilise 16. yüzyıla tarihleniyor. İspanyollar dinlerini Mayalara kabulde güçlük çekmişler, Mayalarda Hristiyanlığı kabullenmemeye çalışmışlar ve kendi yorumlarını katmışlar. Bunun en tipik örneğini göreceğiniz yer bu kilise . Kilisenin içinde sıra, sandalye cinsi herhangi bir oturak yok. İnsanlar yerlere serilmiş çam yaprakları üzerine oturuyorlar, yerlerde mumlar yakılıyor. Kiliseye ibadete gelenlerin başındaki din büyüğü kabul ettikleri sahte doktorlar (şifacı) ise şifa arayan inananların nabızlarını tutarak hastalıkları (kötülük veya şeytan nerede tanısı) ile ilgili tanıda bulunarak çözümlerini öneriyorlar. Çözüm olarak renkli mumları yaktırmak, çiçek sunmak, kolalı içkileri veya mısır alkollü içecekleri içip geğirterek kötülüğü içinden çıkartmak gibi yolları kullanıyorlarmış. Bazen kilise içinde, içine kötü ruhları hapsettikleri tavuğun boynunu kırabiliyorlarmış. Bu kilisenin başrahip ayarı din adamı var ve belirli bir süreliğine kilisenin başında kalıyormuş.
https://www.youtube.com/watch?v=PVCKjT-fPDc
Burada fotoğraf çekemeyip, ortamı sizlerle paylaşamadığıma çok üzgünüm. Tütsü kokuları, mumların titrek ışıkları ve yükselen ince dumanları, gruplar halinde dağılmış olarak oturan köylülerin, başlarında bulunan din büyüklerinin dudaklarından dökülen sözcüklere kilitlenmiş bakışları, bazı grupların müzik eşliğinde bu ibadeti yerine getirmesi, yerlere serpilmiş çam yaprakları ve bütün bu mistik görünümü bozan Coca Cola şişeleri görülmeye değerdi doğrusu. Yukarıdaki video bana ait değil. İnternetten buldum ve bağlantısını verdim. İlginç gelecektir.
Kilisenin duvarlarında giysili şekilde kutsal heykeller bulunuyor ve belirli zamanlarda bu giysiler değiştiriliyor. Bir başka ilginçlikte Vaftizci Yahya’nın, Hz İsa’dan daha büyük bir din adamı olarak görülmesi. Hz İsa’nın çarmıha gerilmesi ve o kadar eziyete karşı kendine bile hayrı olmaması onu Mayaların gözünden biraz düşürmüş. Vaftizci Yahya’nın koyunları nedeni ile koyunu kutsal kabul ediyorlar ve tüylerini kırpıyorlar ama etlerini yemiyorlar.
Kilise çıkışı artık adetimiz olduğu üzere Pazar gezimizi de yaptık, sonra da otobüse binip Palenque’e doğru yola çıktık.
Yol boyu kısa bir mola verdikten sonra bugünün diğer aktivitesi olan Aqua Azul Şelalelerine doğru yol aldık. Yol boyunca çok yerde “Zapatista” yazılarını ve yıldız işaretini görüyoruz. Yolumuzun üzerindeki bu yerler, adını Meksika Devriminin (1910-1920) lideri olan Emiliano Zapata’dan alan ve kendilerini Zapata’nın ideolojik mirasçıları ve emperyalizme karşı beş yüz yıldır süren yerli direnişin varisleri olarak gören devrimci bir grup olan Zapatistlerin hakim olduğu bölgelermiş. Liderleri olan Subcomandante Insurgente Marcos’un (eski liderleri Emiliano Zapatista’ya Commandante denmesinden ve ona karşı saygısından dolayı kendisi Subcommandante lakabını kullanıyormuş) yüzünde sürekli olarak maske bulunduğundan, liderlerini tanıyan da yokmuş. Bu bölgede hemen her yerde Ninja veya kar maskeli bez bebeklerden oyuncaklarını da gördük.
Tam da Aqua Azul Şelaleleri’ne yaklaşıyorduk ki otobüsümüz yolun ortasında durdu. Otobüsün önünde neredeyse yol boyu uzanan kocaman çivili bir tahta ve bu tahtayı iki ucunda bulunan iplerle tutan, yolun iki yakası boyunca dizilmiş köylüler gördük. Bu köylüler meğerse otobüsün önünü kesmişler ve kendileri de Devrimci Zapatistalar oluyorlarmış. Sağdaki soldaki adamlara bakınca bu adamları pek teröristliğe uygun görmedik ama boylu boyunca çivili tahta yol ortasında duruyor. Bizim şoför Rafael adamlarla sıkı bir konuşma yapmaya başladı. Meğerse vereceğimiz paranın konuşmaları yapılıyormuş. Sonunda 20 USD karşılığı bir para ile yol ortasındaki tahtayı kaldırdılar. Sevdim ben bu teröristleri vallahi!
On dakika sonra Aqua Azul Parkının girişinde, Meksika hükumetinin resmi görevlileri paralarını aldılar ve parka girdik.
Aqua Azul Şelaleleri, Chiapas Dağları’nın doruklarından gelen suların, kilometrelerce uzunlukta şelaleler sırası yapması ile ortaya çıkan doğa harikası bir yer. Türkuaz renkte sularda bazı yerler yüzmeye müsait deseler de, biz ancak dizlere kadar derinlikte sulara denk geldik. Bununla birlikte ortam çok güzeldi.
Gecikmiş bir öğle yemeği yedikten sonra Palenque içinde konaklayacağımız otele vardık. Burası da doğanın içinde ve doğayı bozmayan bir oteldi. Belli çevre çok güzeldi ama gecenin karanlığı çökünce çevrede pek bir şey göremedik. Çevreyi görmek yine sabaha kaldı. O da erken olan kalkış saatimizden de erken kalkmamıza bağlı.
Yarın Palenque gezisi var.
Gezekalın ve aydınlık kalın…
Dr Ümit Kuru
İlk yayın tarihi 14.11.2010 Saat 01.21
Gözden geçirilmiş son yayın tarihi: 30.10.2016 Saat 21:40
Şebnem Uralcan
/ Ağustos 19, 2017Merhaba,
Böyle bir yazı ve bilgiyi internete koymanız çok yararlı olmuş. Kutlarım sizi. Bu yerleri gezmek için hangi ay daha elverişlidir? Çok sıcak veya soğuk olmayan mevsim hangisi olabilir? Şimdiden teşekkürler.Esenlikler dilerim.
Şebnem Uralcan. +90 0532 267 22 40 – sebnem.uralcan@gmail.com
gezekalın
/ Ağustos 19, 2017Şebnem hn merhaba
Oncelikle tesekkurler. Biz gezimizi 2010 yili eylul ayi icinde yapmisiz. Havalarda iyi gitmisti. Bu zaman biraz yuksek sezon disi ama meksika cok genis bir cografyayi kapliyor… ben size bir link verecegim. Size faydasi olabilir..https://www.audleytravel.com/mexico/best-time-to-visit
Bol geziler ve guzel anilariniz olsun