Ateşin ve Buzulun Yurdu İzlanda: Reykjavik

IMG_4434

Geziyorken zaman koşturup duruyor. 23-31 Temmuz arasında Reykjavik’den başlayan gezimizde, İzlanda’nın otobanı Route-1′ takip edip Reykjavik’e yeniden dönerek daireyi tamamladık. Bugünü sabahtan öğlene kadar balina gözlemekle geçireceğiz, öğleden sonra ise başkenti gezip, gece ülkeye döneceğiz. 

IMG_4152

Balina gözlem turları, teknelerin Eski Limanda Ægisgarður iskelesinden kalkması ile başlıyor. Turlar 3 saat kadar sürüyor ve  Faxa Körfezi içinde balina ve yunus peşinde geziliyor. Denk geldi geldi, gelmedi okyanusa baka baka geri dönülüyor. Bu gezide aynen bizim başımıza geldiği gibi. 

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Reykjavik açıklarında en sık Beyaz-yanlı yunuslar, Liman Yunussugiller (yunus desem değil, balina desem değil, yunusumsu balinalar), Minke Balinası, Kambur Balina (humpback whale)  görülüyormuş. 

https://vimeo.com/103004582

İzlanda içinde balina gözlemi başka şehirler ve kasabalarda da yapılıyor. Genelde kuzey bölgelerde daha sık olarak ve (özellikle Húsavík’den kalkan teknelerle) balinanın daha büyük olanları görülüyormuş. Biz aslında işe erken uyanıp, Húsavík’den balina gözlemi yapmak istedik ama hava bize muhalifti. Yukarıdaki video bu tür bir gözleme ait internetten bulduğum ve fikir vereceğini düşündüğüm bir videodur.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Sabah otelimizden alınıp yeni bir araç ve yeni bir şoförle eski limana götürüldük. Dün Reykjavik’deki otelimize varınca, gezi boyunca bizle olan Arnie ile vedalaşmıştık. Sevmiştik bu güzel İzlanda’lıyı. Vedalaşmamız sarılmalarla ve öpüşmelerle olmuştu. Başka İzlandalıları bilmem ama bu İzlanda’lı bizi sevdi.

Tekne kalkış saatine kadar bekledik. Elding adlı tur şirketi ile balina arayacağız. Saati gelince (09:00 gibi) tekneye  alınıp, kendimizce balina gözlem ve fotoğraflama için iyi bir yer tuttuk. Teknenin üst kısmı açık, bir de altta kapalı bölüm var. Tekne limandan ayrıldı ve biz balina avına başladık. Teknede devamlı olarak bilgilendirme yapılıyor. Balina ve yunus peşinde olan, bizim gibi,  4-5 tane tekne daha var.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Hava güneşli olmasına rağmen teknede üşüdük. Yukarıdaki videoda olduğu gibi, eğer Zodyak tarzı küçük bir hızlı tekne ile balina ve puffin gözlemeye gidecekseniz sizlere mutlaka özel giysiler giydiriyorlar. Ama bizim tekne gibi büyük ve kapalı alanı olan bir teknedeyseniz yanınızda olanlarla idare ediyorsunuz. Belki istek üzerine veriyor olabilirler, tam da bilemiyorum. Biz sağlam gidince özel giysi talebimiz olmadı. Onun için eldiven, yün başlık, termal içlik ve polar gibi giysileriniz üstünüzde ya da yanınızda olmalı. Bir de tekne, bizim çıktığımız günde olduğu gibi çok dalgalı ve rüzgarlı bir günde açılmışsa mide bulantısı kaçınılmaz oluyor.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Biz, denizi saatlerce bir sağa bir sola, bir aşağı bir yukarı arşınladığımız halde ne balina ne de yunusa denk geldik. Bizden ileride olan 2 tekne yunusları görebilmiş ve bizim tekneye de haberi geldi. Ancak alçak yunuslar bizi beklememiş ve biz o bölgeye gittiğimizde gözden kaybolmuşlardı.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Yalnız denizin üstünde uçan çok sayıda puffin vardı. Puffin göreceğiz diye gittiğimiz Dyrhólaey gezisinde göremediğimiz (https://gezekalin.com/2016/08/07/atesin-yurdu-izlanda-skogafossdan-skaftafell-milli-parkina/) puffinleri, burada gördük diyebilirim. Yalnız o kadar hızlı uçuyorlar ki fotoğraflamak çok zor. Yukarıda çektiğim puffin fotoğrafları, çektiğim yüzlerce fotoğraf arasından en iyileri.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Artık balina veya yunus görmekten tekne sahipleri de umudu kesince Reykjavik’e geri döndük. Yapılan anonsla bizden özür dilenerek, balina-yunus gösteremedikleri için üzgün olduklarını bildirdiler. İki yıl için geçerli olan ve yeniden balina turu için kullanılabilecek adımıza ücretsiz biletleri vermeyi de unutmadılar. Pazarlamanın güzeli budur işte! Bir daha ne zaman gideceğiz İzlanda’ya? Ama yarattıkları izlenim güzel değil mi?

P7300002.JPG

Bu arada Reykjavik’de şubat 2015’de açılan ve alanında dünyanın en iyilerinden olan bir balina müzesi de varmış . Ben maalesef bu satırları yazarken öğrendim. Gidilmesi iyi olabilirdi. 

Tekne limana yanaştı. Bizler de bizi bekleyen araçla otele döndük. Artık bundan sonrası uçuş saatimize kadar serbest zaman. Reykjavik’i gezeceğiz.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Otelden çıkıp Laugavegur Caddesi boyunca yürüdük. Amacımız Reykjavik’e geldiğimiz ilk akşam gruptaki arkadaşların tesadüfen buldukları Svarta Kaffið adlı restoranı bulabilmek.

IMG_4490-001.JPG

Burada yedikleri çorbayı anlata anlata bitiremiyorlardı. Yanlış yazmadım; Çorba yemek eylemini yapacağız. Burada çorbalar ekmek içinde geliyor. Önce çorbayı kaşıklıyorsunuz, sonrada ekmekle birlikte çorbayı yiyorsunuz. Ortalıkta ne çorba, ne de çorbayı koydukları ekmekten kase kalıyor. Bu mekanda, bu özel çorbayı mutlaka denemelisiniz. Çorbanın 2 türü var; Etli ve sebzeli. Biz etli olanı daha çok sevdik.

IMG_4515.JPG

Karnımızı bir güzel doyurduktan sonra Reykjavik’i adımlamaya hazırız artık. Aynı cadde üzerinde sağlı sollu dükkanlara ve damları teneke kaplı evlere baka baka Skolavördustigur Caddesi başına kadar geldik.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Burada bir dondurmacı görüp, dondurma siparişi verdik. Dondurmacı bizim Türk olduğumuzu konuşmalarımızdan anladı. Şimdinin dondurmacısı, bir zamanlar mühendislik yapıyormuş ve bir proje için Türkiye’ye, Ankara’ya gelmiş. Orada bir süre kalmış ve ülkemizi gezmiş, insanlarımızı tanımış. Ülke hali ev ahvali üzerine konuştuk biraz. Onlar da darbe girişiminden haberdarlar ve merakla takip de ediyorlar.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Köşede bulunan kafeterya önünde oturan 2 tane İzlanda’lı güneşleneceğiz diye üstlerini çıkartmışlar. “Biz hala içten titremelerdeyiz, adamlara bak” diye düşünmedim değil doğrusu.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Skolavördustigur Caddesi, Hallgrímskirkja Kilisesine doğru çıkıyor. Biz Austurvöllur Caddesine doğru yürüdük ve kilise sokağını sonraya bıraktık. Bu arada Skolavördustigur Caddesi sonunda, ışıkları geçmeden sol kol üzerinde biraz içeride kalan bir turizm informasyon ofisi var. Bu ofis içinde var olan ve ücretsiz alabileceğiniz broşür, harita ve kitapcıkların bolluğuna inanamadım. Ülkenin dört yönüne ait kaynakları ayrı ayrı bölümlere koymuşlar. Sakın bu ofisi kaçırmayın derim. Burayı daha önce keşfedebilseydim çok iyi olacaktı.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Bankastræti üzerinde bulunan Hükümet Konağı 1765-1770 yılları arasında yapılmış. Bir dönem hapishane olarak kullanılmış. Ama sonradan hükümet konağı olmuş. Halen Başbakanlık ofisi. Evin önündeki heykeller heykeltraş Einar Jonsson tarafından yapılan ve biri Danimarkalı Kral’a ve diğeri ise 1904 yılındaki ilk İzlanda Başkanı olan Hannes Hafstein’a ait heykeller.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Austurvöllur Meydanı, Reykjavik halkının önemli bir buluşma mekanı. Meydana açılan Vallarstræti ve Pósthússtræti Sokaklarında bulunan kafeler pek revaçtalar. İzlanda Parlamentosuna yakın olması nedeni ile protestoların da bol olduğu bir yer. 

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Alþingishúsið ya da İzlanda Parlamentosu 1881 yapımı. Bu bina eski parlamentoya ait. Bunun karşısında bulunan Domkirkjan (Reykjavik Katedrali) 1787-1796 tarihleri arasında yapılmış. Önce neoklasik yapıda olan bina, 1847 de restorasyonla post-klasik bir hale dönüştürülmüş. 

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

 

Meydanlar cıvıl cıvıl, insanlar kafeleri, parkları doldurmuşlar. Bir süre bu meydan çevresindeki sokaklara girdik çıktık. Şehrin eski kısmı çok hareketli.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Sonrasında İzlandacası Tjörnin,  İngilizcesi Pond olan büyük bir gölet kenarına geldik. Etrafta ördekler, martılar kaynıyor. Parlamento binası arkasındaki bu göleti çok sevdik ve bir süre oyalandık.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Göletten sonra Fríkirkjuvegur Caddesi boyunca yürüdük. Hedefimizi Hallgrímskirkja Kilisesi seçip, harita elimizde, sokak ve caddeleri geçtik.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Dışardan bakınca bazalt bir lav akışını andıran yapısıyla Hallgrímskirkja Kilisesi’nin yapımı tam 41 yıl sürmüş. Kilise yapımının bitim yılı 1986. Kilisenin yüksekliği 73 metre. Kilisenin ismi şair ve papaz Hallgrímur Pétursson’dan geliyor. Bu papazı ise daha önce yazdığım ve bir dönem İzlanda’lıların Türklere karşı nefretinin kaynağı olan Küçük Murat Reis yazısından tanıyoruz. O yazıda da bahsettiğim gibi Hallgrímur Pétursson’un eşi daha önce İzlanda’nın Westman Adalarından kaçırılmış ve ancak yıllar sonra ülkesine dönebilmişti.   (https://gezekalin.com/2016/07/04/izlanda-dipnotlariizlandanin-turke-dusmanliginin-kaynagi/). Hallgrímur Pétursson’a ait bir heykel kilisenin önünde gözüküyor.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Kilise meydanına vardığımız zaman, kilisenin açık olduğunu gördük ve içeriye girdik. Kilise içinin aslında bir özelliği yok. Kilisede 25 ton ağırlık ve 15 metre boyunda dev bir org bulunuyor. Bu elektronik org uzaktan kontrollü bir sistemle çalınıyor. Burada mini bir konser dinledik.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Kilise sonrasında izlandalı rehber ve şoförümüz Arnie’nin “Benim parkım” dediği bir parka doğru yürüdük. Bu park aynı zamanda bir sanat müzesine de ev sahipliği yapıyor. Ama biz gittiğimiz zaman müze kapanmıştı.  Parkta bir banka oturunca yorulduğumuzu hissettik. Yorgunluk, tüm gezinin ve günün yorgunluğu olsa gerekti. Baktık oturmakla olmayacak, çıkarttık ayakkabıları, ayakları banka, sırtımızı çimenlere verip gezinin ve günün muhasebesini yaptık.

IMG_4803.JPG

Evet benim sevgili Sanal Gezgin Arkadaşlarım,

Gürültülü başlayan, ülkeden çıkışı sıkıntılı olan ama İzlanda’da kendimizi başka bir gezegende hissettiğimiz gezi yazısını, bu son satırlarla bitirmiş bulunuyorum. Havaalanına doğru giderken bile, İzlanda’nın gökyüzündeki renkler “Ben ateş ve buzulun ülkesiyim” der gibi kızıl ve maviydi. Doğrusun İzlanda! öylesin gerçekten…

P7310008.JPG

Gezekalın, aydınlık kalın..

Dr Ümit Kuru

18.08.2016 Saat 17:45

Kaynaklar

http://www.reykjavik.com/hallgrimskirkja-church/
Reykjavik Tanıtım kitapcıkları

Ateşin ve Buzulun Yurdu İzlanda: Snæfellsnes Milli Parkı

 

IMG_3555

A_Journey_to_the_Centre_of_the_Earth-1874

Jules Verne’in “Dünyanın Merkezine Seyahat” adlı romanının 1874 tarihli İngilizce basımının kapağı

Hamburg’lu Profesör Otto Lindenbrock, volkanik kraterler yolu ile dünyanın merkezine gidilebileceğine inanmaktadır. Profesör, eskiye ait orijinal bir İzlanda saga kitabını incelerken, Arne Saknussemm adlı  16. yüzyılın ünlü İzlandalı bilginin, Snæfellsjökull Volkanı kraterinden  başlayan bir gizli yolla dünyanın merkezine gittiğini keşfeder. Profesör Lindenbrock, büyük bir heyecana kapılır ve yeğeni Axel ile birlikte İzlanda’ya gider. Rehberleri Hans Bjölk’ün eşliğinde, yanardağın gizemli derinliklerine, yani dünyanın merkezine yolculuk ederler.

Hayal gücüne her zaman hayran kaldığım ünlü Fransız yazar Jules Verne, ilk basımı 1864 yılında ve Fransızca olarak yapılan ve yukarıda konusundan bahsettiğim romanı “Dünyanın Merkezine Seyahat”‘i  Snæfellsjökull Volkanından başlatır. Romanın kahramanları, bugün gezeceğimiz Snæfellsnes Ulusal Parkı içinde ki Snæfellsjökull Volkanı kraterinden girerek, dünyanın merkezine olan seyahatlerine başlarlar ve çeşitli maceralar yaşadıktan sonra Güney İtalya’daki Stromboli Volkanı kraterinden çıkarak yolculuklarını tamamlarlar.

İşte biz bugün Batı İzlanda Fiyortlarına örnek olması için önemli bir ulusal parkı, Snæfellsnes Ulusal Parkı‘nı gezeceğiz.  Snæfellsnes Yarımadasında bulunan bu alan için “Mini İzlanda” tanımı kullanılıyor. Burası İzlanda’da bulunan 4 milli parktan bir tanesi.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Bu yarımadaya “Mini İzlanda” denmesinin nedeni, İzlanda’nın sembollerinden birisi olarak görülen ve 1446 metre yüksekliğe sahip Snæfellsjökull Volkanı dahil, tüm adada görebileceğiniz ve İzlanda’ya özgü doğal güzellik ve görüntülerin (fiyort, krater, şelale vb.)  170 km²’lik alanı kaplayan bu yarımadada görülebilme imkanı olması. Yani İzlanda’da kısacık bir gezi zamanınız var ve bir tercih yapıp ada yapısı hakkında fikir verebilecek bir örnek alan arıyorsanız, Snæfellsnes Yarımadasına gideceksiniz.

IMG_3981.JPG

Tepesi daima buzulla kaplı Snæfellsjökull Volkanı (tarihte sadece 2012 yılında tepesinde kar olmamış), bu yarımadanın ve ülkenin simgelerinden bir tanesi. 700000 yaşında olan volkan, en son MS 100-200 yılları arasında patlamış. Sonrasında ise derin bir sessizliğe gömülmüş. Berrak bir havada, 120 km ötedeki başkent Reykjavik’den bile görülebiliyormuş.

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

Snæfellnes Yarımadasına gezimize başlamadan önce kaldığımız otele çok yakın bir mesafede olan Hraunfossar Şelalelerine gittik. Bu şelale diğer gördüklerimizden farklı. Langjökull adlı buzulun altındaki volkanlardan bir tanesinin patlaması ile oluşan Hallmundarhraun adlı lav tarlası içinden akan dereciklerin oluşturduğu bir şelale burası. Geniş bir alana yayılan şelalenin, kayalar üstünden süzüle süzüle akışı çok güzel. Bu geniş alanda, toprak içinden çıkan türküaz renkli sular şelaleyi oluşturup, Hvítá Nehrine dökülüyor.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

IMG_3567Hemen yakında bulunan diğer şelale ise Barnafoss Şelalesi. Bu şelalenin isminin anlamı “Çocuklar Şelalesi” Bu şelale hakkında bir İzlanda folklorik söylencesi var; Buna göre bu şelale üstünde sönmüş lavların yaptığı bir doğal köprü varmış. Yakınlarda bulunan bir çiftlikte yaşayan bir ailenin iki çocuğu bu köprüden düşüp ölmüşler. Bu ölüme çok üzülen anne “Bu köprü üstünden kim geçerse boğulsun” diye kehanette bulunmuş. Bu köprü bir süre sonra da depremle yıkılmış. Bu söylencenin bir diğer versiyonu ise üzüntülü annenin bir daha hiçbir kimse bu acıyı yaşamasın diye köprüyü kendisinin yıkmış olması. Ben ikinci versiyonu sevdim.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Bu şelalenin diğer şelaleden farkı ise dar ve 100 metre derinliğe kadar ulaşan bir kanyon içinden akması.

IMG_3596.JPG

Yakındaki şelalelerin ziyaretleri tamamlanınca yaklaşık yarım saatlik bir yolculuk sonrası Deildartunguhver adlı bir kaplıcaya gittik.   Reykholtsdalur’da bulunan bu kaplıcanın 97° C sıcaklığındaki suyu,  saniyede 180 litre gibi çok yüksek hızda akıyor. Bu hız, Avrupa”nın en yüksek debili kaplıcası unvanını Deildartunguhver’e getiriyor. Bu kaplıcanın suyunun bir kısmı Borgarnes ve Akranes şehirlerine borularla yollanıyor.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Deildartunguhver Kaplıcasından 70 km kadar sonra, Borgarnes adlı şehre gittik. Burası aslında yarımada ile ülkenin diğer bölümlerini birbirine bağlayan bir şehir. Bu şehir Route 1’e ve dolayısıyla 60 km ötedeki başkent Reykjavik’e, ülkenin en büyük ikinci köprüsü olan Borgarfjarðarbrú ile bağlanıyor. Bu şehre bugünün gezisi sonrasında tekrar dönüp, geceleyeceğimiz Reykjavik’e gideceğiz. Bu şehri sadece ihtiyaç molaları için kullandık.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

IMG_3675.JPG

Mola sonrası yarımadanın güneyine doğru yola çıktık. İlk hedefimiz, 45 km ve 30 dakika araç yolculuğumuz sonrasında ulaşacağımız  Gerðuberg. 

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Gerðuberg bir volkanik patlama sonrası ortaya çıkmış, yaklaşık 500 metre uzunluğunda, düzgün, uzun bazalt sütunlardan yarların bulunduğu bir gezi alanı. Bu sütunlar 12-14 metre uzunluğunda ve 1-1.5 metre genişliğindeler. Sanki bir el, eline çekiç ve keskiyi almış, oturmuş kayaları düzgünce yontmuş. Burası doğal miras sayılabilecek kadar özel bir yer.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Bu bazalt sütunlar, daha önce “Ateşin Yurdu İzlanda- Skogafoss’dan-Skaftafell Milli-Parkına” yazımda bahsettiğim, sahildeki piramit bazalt sütunlardan (Reynisdrangar) daha etkileyici gözüküyor. Bu alanı gezdiğimizde sütunlara tırmanış yapan dağcılar vardı. İleri de, sütunların sonunda kurulu köyde, tek başına ve bu mesafeden çok hoş gözüken bir kilise göze çarpıyor.

IMG_3671Snæfellsnes Yarımadasının güneyi boyunca ilerledik. Manzaralar yine çok güzel. Snæfellsjökull Volkanını iyi görebildiğimiz bir noktadan fotoğrafladık.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Yaklaşık bir saat kadar (75 km) sonra  Arnarstapi adlı küçük bir balıkçı köyüne geldik.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Hem Arnarstapi ve hem de buradan yürüyüş yapacağımız Hellnar Köyü‘nün adlarının kökeni yarı insan yarı gülyabani (ogre) bir yaratık olan Bárður’un (bu Trol’un, Arnarstapi’de, üst üste dizili taşlardan bir heykeli var) konu edildiği sagalardan geliyor.

IMG_3740

Arnarstapi gemiler için doğal bir liman olduğu için geçmişten beri önemli bir balıkçılık ve deniz ticaret merkezi olmuş. Buralarda zamanında Danimarka Krallığının ticari imtiyazları varmış.

P7290075.JPG

Jules Verne’nin  Dünyanın Merkezine Seyahat adlı romanında kahramanların Snæfellsjökull Dağına tırmanıp, kraterdeki tünelden dünyanın merkezine inmeden önceki son dinlenme durakları, Arnarstapi (bu köye Stapi’de deniyor) olmuş.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Arnarstapi ve  Hellnar Köyleri arasında sahilde bulunan ve eski bir toprak yol, günümüzde de çok popüler bir yürüyüş yolu. Yaklaşık 1-1.5 saatlik bu lav tarlasından geçen yürüyüş yolunu bugün biz de yürüyeceğiz.

 IMG_3718

Köy içinden başladığımız yürüyüşte taştan Trol anıtı (Bárður adlı ucube yaratığın büstü) geçtik ve kıyıda yuvalanmış Arktik Kırlangıçları fotoğrafladık. Burada yürürken dikkat etmeniz gerekiyor. Bu kırlangıçlar yuva ve yavrularına tehlike yarattığınızı düşünürlerse başınızın üstünde hızlı hızlı uçarak saldırabiliyorlar.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Volkandan saçılan lavların kıyıda ve denizde yaptığı eserleri izleye izleye, yol boyu yürüdük. Denize dik inen kayalıklardaki oyuklara yuva yapmış çok sayıda Kittywake (Karaayaklı Martı) var. 

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Arnastapi-Hellnar  arası 3-4 km kadar. Sonunda Hellnar adlı balıkçı köyüne vardık. Burası aynı zamanda lav tarlasının da denize ulaşan son kısmı.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Hellnar Köyü çok eski zamanlardan beri önemli bir balıkçı köyü ve deniz ticaret limanı olmuş.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Bazalt lavlar denize ulaşırlarken anormal şekiller almışlar. Doğanın yarattığı sanat şahaseri diyeceğimiz şekiller oluşmuş. Buraya Valasnös deniliyor. Bunu geçince denize uzanan tünel ve bir mağara var. Bu mağara duvarlarında Kittywakeler yuvalar yapmış. Bazı yuvalarda yavrular da var.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Hellnar Köyünde sahilde bulunan kafede biraz soluklandık. Ben limanın bulunduğu taraftaki kıyıya gittim. Burada denizde bir fok gördüm ve bu sefer foku fotoğraflama şansını yakaladım.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Bu güzellik içinde yürüyüş yapmak, mini İzlanda’yı sindire sindire gezmek iyi geldi doğrusu. Birkaç gündür yaşadıklarımızın bir özeti gibi oldu. Bundan sonraki durak ise 15 km ötedeki Djúpalónssandur Sahili.

IMG_4017.JPG

Djúpalónssandur Sahili’de Snæfellsnes  Yarımadasındaki diğer bir çok yer gibi harika bir doğa eseri. Lavdan oluşmuş harikalar diyarına adım atıyorsunuz sanki.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Araçların park ettiği yerden aşağıya sahile doğru, lav tarlaları aralarından siyah kumsala kadar yürünüyor. Sahilde koruma altında olan ve Djúpalón’un İncileri denen (İzlandaca Djúpalónsperluror) düz siyah çakıl taşları var.

IMG_4018

Sahil yanında iki tane tatlı su lagünü var. Bunlara “Derin Lagün” anlamına gelen Djúpulón deniyor. Sahile de, “Derin Lagünlerin Kumsalı” anlamına gelen”Djúpalónssandur” deniyor. Lagünlerden bir tanesi çok derinmiş. 

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Sahilde 1948 Mart ayında bu sahillerde kazaya uğramış ve 14 tane gemicisi ölmüş olan “The Epine GY7” adlı gemiye ait kalıntılar var. Demir kalıntılara dokunmanız istenmiyor. 

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Sahilden denize girmeniz de ( bu soğukta denize girmek imkansız da ayaklarınızı bile sokmanız) istenmiyor. Akıntı çok kuvvetli ve sizi denize çekebiliyormuş. Hoş! Bizimkiler soktular ayaklarını denize…

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Sahilde 4 tane çeşitli büyüklükte yuvarlak taşa ait bir bilgi tabelası var. Bunlar bir zamanlar gemilere tayfa seçmede kullanılan ağırlık taşlarıymış. Taşların en ağırı 154 kiloluk, en hafifi ise 23 kiloluk (diğer bir tanesi 100 kg ve diğeri de 54 kg). Eğer bir kişi 54 kiloluk taşı kaldıramazsa, balıkçı teknelerine tayfa olarak alınmazmış. Bugünlerde bu taşlar sadece erkekler arası ağırlık kaldırma yarışmalarında kullanılıyormuş. Ben o günkü koşturmada bu taşları sahilde göremedim.

IMG_4054.JPG

Yarımadanın kuzeyinden yolumuza devam ediyoruz. 60 km kadar  sonra Kirkjufellsfoss (“Kilise Dağları Şelalesi”) adlı şelaleye ulaştık. Ancak şelale parkı o kadar araçla doluydu ki park edemedik. Arnie çeşitli numaralar yaptıysa da koca aracı emniyetli bir şekilde park edemedik. Mecburen yolun ilerisine park etmek zorunda kaldık ama yine de aracı terk edemedik. Bulunduğumuz yol tek şerit sayılacak kadar dar bir yol. Bu nedenle şelale yanına gidemeden uzaktan şelale fotoğrafları ile yetinmek zorunda kaldık. Bugüne kadar gördüğümüz diğer şelalelere sayacağız artık!

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Kirkjufellsfoss-Borgarness  arası 104 km ve bu yolu 1 saat 15 dakikada alıp Borgarness’de ihtiyaç molası verdik. Artık Reykjavik’e dönüyoruz. Büyük daireyi tamamlayacağız. Yolumuz aşağı yukarı 70 km kadar. Bu arada  Hvalfjordür altında bulunan bir tünelden geçtik. Bu tünel 1998’de açılmış. Route-1 adlı yolun bir parçası ve deniz seviyesinin 165 metre altında bir derinliğe ulaşan bu tünelin uzunluğu 5,770 metre. Bu tünel sayesinde 1 saatlik Reykjavik yolu 7 dakikaya inmiş.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Reykjavik’de başlayan yolculuğumuz 6 günlük bir dolaşma sonrasında yine Reykjavik’de bitti. Gecelemeyi ilk otelimizde yapacağız. 

Reykjavik de otele yerleştikten sonra akşam dolaşması için sokaklara düştük. Reykjavik’i yarına sakladım. Tek başına bu küçük başkenti anlatacağım. Sona geldik sayılır. Ne çabuk bitiyor geziler değil mi?

Gezekalın, Aydınlık kalın…

Dr Ümit Kuru

16.08.2016 Saat 16:00

IMG_4122.JPG

 

Kaynaklar

http://hiticeland.com/places_and_photos_from_iceland/ger%C3%B0uberg
https://en.wikipedia.org/wiki/Hraunfossar
https://en.wikipedia.org/wiki/Deildartunguhver
https://en.wikipedia.org/wiki/Barnafossar
https://en.wikipedia.org/wiki/Borgarnes
http://www.world-of-waterfalls.com/iceland-barnafoss.html
https://en.wikipedia.org/wiki/Hellnar
http://www.west.is/en/west-iceland-regions/hellnar
https://guidetoiceland.is/connect-with-locals/regina/djupalonssandur-beach—a-lava-wonderland

Ateşin ve Buzulun Yurdu İzlanda: Akureyri’den Batı Fiyortlarına

IMG_3220.JPG

Sabah erkenden yollara düştük. Bugün de epey bir yol kat edeceğiz. Önce İzlanda’nın en uzun fiyordu olan Eyjafjörôur’un sonunda kurulmuş Akureyri Şehri gezilecek.

Tam ekran yakalama 11.08.2016 010650.jpg

Konaklamayı yaptığımız otel Eyjafjörôur fiyordunun doğusunda, Akureyri ise fiyordun batı tarafında bulunuyor. Bulunduğumuz bölüm İzlanda’nın ağaçlık-ormanlık sayılan bölümü. Arnie gezimiz sırasında İzlanda ormanları hakkında bilgi verirken, ormanlık alanlarda çoğunlukla huş ağacının bulunduğunu, huş ağacının da İzlanda’da kısa boylu olduğunu anlattı. Anlatımını da dikkat çekici  bir İzlanda özlü deyimi ile bitirdi. Dinlerken çok gülmüştük. Benim çok hoşuma gitti. Yeri gelmişken sizlerle paylaşayım; “İzlanda’da ormanda kaybolursan, bulunmak için ayağa kalkman yeterli“. 

Eyjafjörôur fiyordunu dolaşarak, seyretmeye doyamadığımız manzaralar eşliğinde, Akureyri Şehrine geldik. 

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Kuzey İzlanda’nın başkenti unvanına sahip olan Akureyri, İzlanda’nın 4. büyük şehri (Gerçi nüfusu 18.000’ler civarında). İzlanda’ya ilk gelenlerin, ilk yerleşim yerlerinden bir tanesi. 

Aracımızı park ettikten sonra şehir içine doğru yürüyüşe başladık. Yol boyu gördüğümüz evler tipik İzlanda şehir evleri; Damları metal, 2-3 katlı binalar.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Önce tepedeki kiliseye giden merdivenleri çıktık. Kilisenin bir kot aşağısında, 1835-1920 yılları arasında yaşamış önemli bir şair ve İzlanda ulusal marşının yazarı Matthías Jochumsson’un 1903 yılından kalma müze evini gördük. Bu evi geçtikten sonra tepede Akureyri Kilisesine (Akureyrakirkja) ulaştık. Bu Luteryan Kilisesi şehrin sembol yerlerinden ama beni esas cezbeden kilise arazisinden gördüğümüz panoramik Akureyri manzarası oldu. 

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Daha sonra kilisenin yanından Gilið Caddesi boyunca aşağıya doğru yürüdük.  Hafnastræti Caddesi üzerinde yürüyüş yaptık ve şehrin merkezine ulaştık. 

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Akureyri sessiz, sakin bir şehir. Bu küçücük şehrin mutlaka görülmesi gereken yerlerinden birisi olarak Botanik Bahçesinden bahsediliyor. 1912 yılında sade bir park olarak açılmışken, 1957 yılında botanik bölümü açılarak Botanik Bahçesine dönüştürülmüş. Bünyesinde 6600 yabancı, 400 üzerinde yerli tür bitki çeşidi barındıran bu parkı maalesef biz gezemedik . Bu yazıları yaptıklarımızı anlatmanın yanında, yapamadıklarımızı da anlatmak için yazdığımdan, İzlanda’ya ve Akureyri’ye gidecek olanlara Botanik Bahçesini gezmelerini de tavsiye ediyorum.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Akureyri gezimiz sonrasında bugünün en önemli gezi yeri olan Flugumýri í Skagafirði At Gösterisini izlemek üzere yola düştük. Güzel manzaralar sonrasında, 90 km ötedeki At Çiftliğine vardık. 

IMG_2878.JPG

Bölgenin ismi olan Flugumyri, Fluga isimli bir kısraktan geliyor. İzlanda’nın gelmiş geçmiş en hızlı atı olan Fluga’nın, Vikinglerin adaya ilk geldikleri zamanlarda, adını verdiği bu bölgede  yaşadığına inanılıyor. 

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Flugumyri, Skagafjordur’un orta bölümlerine kurulu, eski ve ünlü bir at çiftliği. Bölgede bunun gibi başka at çiftlikleri de var.  Bu çiftlikte yaşayan  ve nesillerdir at yetiştiriciliği ile uğraşan bir sülaleden gelen 5 çocuklu ailenin tüm üyeleri üstün dereceli at binicisi ve yetiştiricileri. Ev, alınan ödülleri gösteren madalya ve kupalarla dolu. 80 üzeri atları var. Bu ailenin annesi bizi çiftlik girişinde karşıladı ve çiftlik ve İzlanda Atları hakkında bilgilendirdi. 2 çocuk ise atlarına binip gösterilerini yaptılar. 

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

İzlanda’da bu çiftlikte (ve diğerlerinde de aynı şekilde) doğan atlar, 1 yaşına kadar annesinin sütünü alıyor ve çiftlikte kalıyorlar. 1-4 yaş arası atlar ise gruplanıp doğaya salınıyorlar. Bu atlar doğada serbestçe besleniyorlar ve dolaşıyorlar. Bu atlara sadece kışın beslenme konusunda yardımcı olunuyor, onun dışında  4 yaşına kadar yaşamlarına müdahale edilmiyor. 4 yaşından sonra ise bu vahşileşmiş atları topluyorlar ve çiftlikte eğitmeye başlıyorlar.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

İzlanda atları dayanıklı, akıllı, duygusal hayvanlar. Görünüşleri çok havalı. Uzun kuyruk ve yeleleri ile güzel hayvanlar. İzlandalıların atları ile övünmelerinin en önemli nedeni tölt denen 5. at yürüyüşünü doğal veya çok az bir eğitimle yapabiliyor olmaları.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Atların çeşitli yürüme ve koşma çeşitleri var ve bunların hepsi de at yürüyüşü olarak adlandırılıyor. Birçok at ırkı doğuştan gelen yetenek ile adeta, tırıs, rahvan, kenter ve dörtnal olarak adlandırılan farklı yürüyüş çeşitlerine sahip. Aşağıdaki link adresinde bir İzlanda atının yapabildiği yürüyüş şekillerinin toplu haldeki bir gösterimi var;

https://www.youtube.com/watch?v=B6H4sUpmWzU

İzlanda atlarının en önemli özelliği “Tölt” denen yürüyüş biçimini yapabilmeleri.

Tölt yürüyüşü aslında bir tören geçidi yürüyüşü sayılıyor. Burada at bir ayağını yukarıda tutarken, 3 ayağını yere basıyor. Bu yürüyüş biçimi, atın üstünde oturanı hiç sarsmayan bir biçim. Son olarak at çiftliğinde bize yapılan gösteriden çektiğim ve bazı çekimleri yavaşlatarak film yaptığım video adresinin linkini de aşağıda veriyorum.

https://youtu.be/Jttb-DJykS8

Bu çiftlikte 1 saati biraz geçecek kadar vakit geçirdik. İzlanda atlarına hepimiz bayıldık.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

At çiftliğinden ayrıldıktan sonra Langudalur ve Blöndudalur Vadileri’ni geçerek Blönduós şehrine geldik. Buranın belli bir özelliği yoktu. Sadece ihtiyaç gidermek için durduk. 

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Blanda Nehri üstündeki köprüyü geçip, nehir kenarına gittiğimizde, sahilde çok sayıda ördek ve göçmen kuşların varlığını gördük. Bol bol fotoğrafladık.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

İzlandalılar hiç üşenmemişler elektrik direklerini yün işleri ile ördükleri giysilerle giydirmişler. Çok ilginçti.

Yolculuğumuzun bundan sonraki kısmı İzlanda’nın Batısına olacak. Batı İzlanda fiyortlarını gezmeye çalışacağız. Yaklaşık  1.5 saatlik ve 140 km’lik yol yaparak Grábrók Kraterine geldik.

P7280231.JPG

Aslında gezdiğimiz Grabrok Krateri, Ljósufjöll adlı bir volkanik yarık sisteminin bir parçası. Esas volkan Snæfellsnes Yarımadasında bulunuyor. Burada gezeceğimiz volkanik sistemin patlamış krateri. Bu şekilde kraterlerden 3 tanesi yan yana bulunuyor.  

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Aracı park etmemiz gereken yeri kaçırınca yaklaşık 1 km kadar kratere yürümek zorunda kaldık. İzlanda’da ören yerleri ücretsiz. Bu krateri de çok güzel şekilde ziyarete açmışlar. Ayakları yormayan bir yükseltide ama çok sayıda merdiven çıkarak kraterin tepesine ulaştık. Manzara süper.

Glanni Şelalesi, Grabrok Kraterine yakın sayılacak bir mesafede. Güneş ilk defa bu kadar güzel parlıyor. Araç parkından şelaleye kadar 1 km kadar yürümek gerekiyor. 

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Şelale, Norðurá Nehri üzerinde kısa bir yükseklikten düşen nehir suları ile oluşuyor. Efsaneye göre burası Elf ve Trollerin yuvasıymış. Şimdiye kadar gördüğümüz diğer şelalelere göre heybetli değil ama güzel bir şelale. Hemen yan tarafta bir yol, sizi şelalenin dibine kadar götürüyor. Oraya gitmeyi de ihmal etmeyin.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Günümüzün sonunu Borgarfjörður’da, Hótel Á’da tamamladık. Bu otel çok güzel bir konumdaydı. Yakındaki nehre doğru küçük bir yürüyüş yaptık.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Akşamda otelde güzel bir akşam yemeği yedik. Sonrası cumba yatak. İzlanda’da gezi boyunca , çok az ülkede yapabildiğim kadar, güzel ve kesintisiz uyuyabildim. Günler koşturup gidiyor. Sona yaklaştık.

Gezekalın, Aydınlık kalın…

Dr Ümit kuru

13.08.2016 Saat 02.33

IMG_3533

Kaynaklar

http://www.visitakureyri.is/en
http://www.flugumyri.is/english/

Ateşin ve Buzulun Yurdu İzlanda: Doğudan, Kuzeye Doğru

 P7270116.JPG

Dört gün aradan sonra, tam da ihtiyacımız olduğu anda,  azıcık da olsa güneşi tekrar görmek, yağmursuz sabaha uyanmak ne güzel! Bugün yolumuz çok uzun ve uğrayacak çok yerimiz var. Önemli yerleri gezeceğiz.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Sabah kahvaltı öncesi otelin karşısında bulunan sahile koşturdum. Ördeklerin bir kısmı sahilde, bir kısmı da deniz ortasında uyuyor gibiydiler. Sessizce birkaç kare almaya çalıştım. 

Sonra aşağıdaki rotayı takip edecek olan günlük yolculuğumuza başladık.

Tam ekran yakalama 10.08.2016 015303.jpg

Breiðdalsvik Kasabasından ayrılıp Stöðvarfjördur‘a doğru yola çıktık. 

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Yolda büyük bir sürprizle karşılaştık. Arnie aniden frene basarak, sahilde Ren Geyiklerine dikkatimizi çekti ve fotoğraflamak için araç dışına çıktık.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Üstelik bir tane değil, 2 tane Ren Geyiği vardı. Ren Geyikleri aslında İzlanda’nın yerlisi olmayan, adaya sonradan getirilen hayvanlar. İzlanda’nın daha çok doğusunda yaşıyorlar. Kışın sahillere iniyorlar ama yazın onları sahilde görmek bize bir şans oldu. Yazın daha çok dağlık alanda yaşıyorlar. Doğal düşmanları yok. Bu nedenle hızla çoğalıyorlar. Bunun içinde avlanma dönemlerinde serbestçe avlanıyorlar. Yani maalesef doğal düşmanları, ellerinde silahları ile insanlar.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Stöðvarfjördur, tüm diğer Doğu Fiyortlarında olduğu gibi muhteşem dağ manzaraları ile çevrili küçük düzenli bir kasaba.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Bu kasaba doğal güzelliği yanında, Petra’nın Taş Koleksiyonu Müzesi’ne ev sahipliği yapması ile de meşhur. 

P7270016.JPG

Petra Sveinsdottir, 1946’da taş toplamayı kendine bir hobi edinmiş. 1974’de ise evini ziyarete açarak topladığı ve sınıflandırdığı taşlarını gelen geçenle paylaşmış. Bu ev ve Petra’nın taşları zamanla meşhur olmuş. 

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

2012 yılında Petra ölünce, geride kalan 4 çocuğu bu evi müzeye çevirmişler. Dünyanın en zengin özel taş koleksiyonunun burada sergilendiği söyleniyor. Petra’nın Taş Müzesi’ni ziyaret, günümüzün ilk aktivitesi olacak. Müze gerçekten çok zengin duruyor. . 

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Biz taşlar kadar, bahçenin güzelliğine de hayran kaldık. Bahçe çiçeklerle de dolu. Doğanın güzellikleri el ele vermişler, bu müzede defileye çıkmışlar gibi. Bir saate yakın bu müzeyi gezdik. Müzenin resmi web adresi ; http://www.steinapetra.is/ 

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Doğu fiyortlarının ortasında bulunan Fáskrúðsfjörður ve Reyðarfjörður fiyortları boyunca yola devam ettik. Manzaralar muhteşem. Fáskrúðsfjörður, bir zamanlar Fransız gemicilerinin yoğun olarak yanaştıkları ve ada ile ticarette kullandıkları bir limanmış.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Reyðarfjörður ise Doğu fiyortları içinde en uzun ve geniş olanı. Uzunluğu 30 km’yi buluyormuş. Bu fiyordu ise Norveçliler balina avcılığı için bolca kullanırlarmış. İkinci Dünya Savaşı sırasında İngilizler burayı tutmuşlar. 

IMG_2375

Buradan sonra artık Doğu Fiyortlarını terk edip Egilsstaðir üzerinden İzlanda’nın kuzeyine doğru yol aldık. Aslında EskifjörðurBorgarfjörður ve Seyðisfjörður, Mjóifjörður görmeyi istediğim diğer Doğu Fiyortlarıydı. Ancak bunlar için rota dışına çıkmak gerekecekti. Bu nedenle Egilsstaðir’e devam ettik.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Yolda Hjarðarhagi adlı bir yerde durduk. Burası İzlanda Torf Evleri‘nin en tipik örneği olan bir gezi yeri. Daha önce bahsetmiştim bu evlerden. Bunlar taş, tahta ve torf’un malzeme olarak kullanıldığı evler . İzlanda dışında bazı İskandinav ülkelerinde de varsa da, İzlanda’da bulunanlar benzersiz kabul ediliyor. Torf toprağı (ya da diğer adıyla turba toprağı) nemli ve çok yağış alan yaz sıcaklarının düşük olduğu yörelerde bataklık ve benzeri su altındaki arazilerde yetişen bitkilerin, (genellikle Sphagnum denilen yosunlar ve bataklık sazlarının) su dibinde çökerek kısmen çürümesi, su altında hava ile ilişkisi kesilmiş bir ortamda yıllarca çürüyüp birikerek kalın yataklar meydana getirmesi sonucu oluşuyor. Su tutma kapasitesi ve havalanma kapasitesi yüksek, hastalık ve haşere taşımıyor. Yani torf, soğuk ve zor iklimlerin ucuz ve sağlıklı bir ev yapım malzemesi. Bu evler UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesine girmeye aday gösterilmiş. İşte yolda durup gezdiğimiz Hjarðarhagi İzlanda Torf Evleri, Vikinglerden gelen ve zamanla bazı değişikliklere uğrasa da, bu özellikleri ile benzersiz evler. Bunların bir kısmı Route 1 yolunun yapımı sırasında yıkılmış.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Yolumuz üstündeki İzlanda topraklarının, sağlı sollu doğal güzelliklerini gözleye gözleye Möðrudal adlı bir yere gelene kadar durmaksızın yol aldık. Yol üstünde gördüğümüz Rjukandi Şelalesi aracın içinden bile çok güzel fotoğraflar verdi.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Möðrudalur, İzlanda’nın deniz seviyesinden en yüksekte olan yerleşim birimi olarak önemli. Yükseklik dediysem de 469 metrelik rakımdan bahsediyoruz.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Burada bulunan kilise 1949 yılı tarihli. Burası aslında bir çiftlik kompleksi. Burada yemek yiyebileceğiniz (Fjallakaffi Kafe) ve konaklayabileceğiniz yerler mevcut. Biz burada mangal yapacağız. Yanlış duymadınız! İzlanda’da et mangal keyfi yaptık. Aykut’un Egilsstaðir’de marketten aldığı etler, sosis, ve pratik-hazır mangallarla, bu güzel ortamda mangal et yaptık. Biralarımız da var. Civarda yavru tilkiler, keçiler kardeş kardeş dolaşıyor. Oh! Miss!

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Keyifli yemeğimiz sonrası durağımız olan Dettifoss Şelalesi, 100 metre genişlik ve 45 metre yükseklikten akıyor. Kaynağını Vatnajökull buzullarının oluşturduğu Jökulsá á Fjöllum Nehri’nden alıyor.  Sular, saniyede ortalama 193 m³’lük bir  akıntıyla düşüyor. Avrupa’nın hacim bakımından en büyük ve en güçlü şelalesi. 

IMG_2450.JPG

Dettifoss Şelalesi, Húsavík ve  Mývatn Gölü ile birlikte, Kuzey İzlanda’da  turistlerin rağbet ettikleri “Elmas Çember-Diamond Circle” denen bir  rota içinde yer alıyor. Bu rotadaki dört temel durak yeri; Húsavík, Ásbyrgi Kanyonu, Mývatn Gölü ve  Dettifoss Şelalesi. Rota içinde Vatnajökull Ulusal Parkı, Goðafoss Şelalesi, Dark Castles, Eider Şelaleleri, Fısıltı kayalıkları (Whispering Cliffs) ve Laugar jeotermal kaplıcaları gibi diğer gezi yerleri de var. Biz bugün bu gezi yerlerinin bazılarını da görmüş olacağız.  

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Dettifoss Şelalesine ulaşmak için park yerinden yaklaşık olarak 1 km’ye yakın yürümeniz gerekiyor. Bu şelalenin debisi gerçekten çok fazla. Ana şelale dışında, şelaleye giden yolu takip ederken bir başka yolun sizi sağa yönlendirdiğini görüyorsunuz. Dettifoss Şelalesinden birkaç yüz metre ilerideki Sellfoss Şelalesine giden bu yola girmeye sakın üşenmeyin ve 11 metreden  düşen suları ile buradaki şelaleyi de gezmeyi unutmayın.   

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Dettifoss Şelalesi’nin gücü hakkında bir fikir edinebilmeniz için hazırladığım kısa videonun linki aşağıdadır;

https://youtu.be/bsSHgN2shEk

Dettifoss Şelalesi sonrasında yaklaşık 50 km yol yapıp Hverir-Námaskarð adlı bir başka “gezegene” geldik. Gezegen diyorum çünkü burası sanki kızıl bir gezegen. Bolca çıkan sülfür gazı nedeni ile ortamdaki koku berbat. Yani renk cümbüşünü, kötü bir koku eşliğinde gezeceksiniz.

IMG_2507.JPG

Námaskarð (Namaskard), İzlanda’daki Namafjall Dağının altında bulunan jeotermal kaynak. Bölgenin ismi ise Hverir. Bu dumanlı (Sülfür’den dolayı) ve iç karartan bölge Avrupa’nın en aktif volkanik bölgelerinden birisi. Bu alandaki resmedilmeye değer olan ama imkanı olmayan karakteristik özellik, kaynayan çamur nedeniyle bölgeden havaya devamlı olarak yükselen sülfür dolu dumanlar ve bundan kaynaklanan çürümüş yumurta kokusu. Rüzgar ters esince bazen koku insanı çok rahatsız ediyor.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Yerin hemen altında zemini hiçbir zaman hareketsiz bırakmayan jeotermal bir kaynak var. Bölgeyi ziyarete gelenler, yetkililer tarafından belirlenmiş ve işaretlenmiş noktalarda durmak zorundalar. Çünkü her an yer yarılıp, ziyaretçiler açılan çukurlara düşebilirlermiş.

Aşağıda linkini verdiğim videonun sizi çok etkileyeceğini biliyorum.

https://youtu.be/aIjKR4TdvL8

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Siyah nehirler ve fokurdayan sülfürik çukur havuzları başka bir yerde göremeyeceğiniz görüntüleri oluşturuyor. Filmlerde gördüğümüz Mars gezegeninin, çıplak kırmızı arazisinde yürüyormuşssunuz gibi hissediyorsunuz kendinizi. 

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Sülfürün ve diğer minerallerin verdiği kırmızı renk ve kurak Námaskarð’ı terk edip,  bu ortam ile tezat oluşturan yeşil ve berrak suyu ile Mývatn Gölü’ne gittik. 

IMG_2590.JPG

Mývatn Gölü, Kuzey İzlanda’da aktif volkanik bir bölgede oluşmuş, sığ bir Ötrofik göl. Ötrofikasyon, göl gibi herhangi bir büyük su ekosisteminde, başta karalardan gelenler olmak üzere, çeşitli nedenlerle besin maddelerinin büyük oranda artması sonucunda plankton ve alg varlığının aşırı şekilde çoğalmasına deniyor. Bu anlamda bu tür göllerde yaşam çeşitliliği de, besin varlığının fazla olması nedeni ile, fazladır. Gerçekten de bu göl ve çevresi su kuşları ve ördekler açısından hem sayı ve hem de çeşitlilik bakımından zengin.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Gölün ismi yazın bol miktarda bulunan tatarcık sineğinden geliyor. İzlandaca “mý”, “tatarcık” ve “vatn” ise “göl” anlamında.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Göl 2300 yıl önce volkan patlaması sonucu saçılan geniş bazaltik lavlar sonucunda ortaya çıkmış. Çevrede de patlamış volkanik yeryüzü şekilleri (lav bacaları, delikler gibi) bulunuyor. Göl, onu çevreleyen ıslak alan ve Laxa Nehri beaberce Myvatn Bölgesi olarak adlandırılıyor. Buranın toplam alanı 440000 hektar. Ben bu gölün çevresinde yürüyebileceğimiz ve kuşları fotoğraflayabileceğimiz küçük bir parkur hayal etmiştim. Ancak bizim gezide bu olamadı.

Mývatn Gölü ve çevresinin bir başka özelliği “Skútustaðir” denen yalancı kraterlerin varlığı. Bunlardan hem gölde ve hem de göl dışında görülüyor. Bunlar aslında patlamış ve lavını boşaltmış gerçek volkan kraterleri değiller. Patlamış olan volkana ait lavlar, ıslak  alana aktıkları zaman, zemini çöktürüyorlar. Bu lav tabakası, altında su buharı tutulmasına neden oluyor. Bu buharın basıncı çok yükseldiği zaman da patlama oluyor. Bunun sonucunda ise yalancı kraterler -Skútustaðir- ortaya çıkıyor. Yukarıdaki fotoğraflarımdan anlaşılacağı gibi güneş sabahtan sonra yine kayboldu. Bu nedenle bu havada benim çektiğim fotoğaflar ve gezdiğimiz lokalizasyonlar bu yalancı kraterlerin ve Mývatn Gölü’nün güzelliğini tam anlatabilmek için yeterli olmayacaktır. Yukarıdaki fotoğrafı internetten bulup bu sayfaya aldım (bu gezi yazısında ne çok yaptım bu işi! ). Şu güzelliğe bakar mısınız?

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Mývatn Gölünü geçtikten sonra Dimmuborgir adlı bir lav gezi alanına geldik. Dimmuborgir, eski Norveç dili, Faroece ve İzlandaca’da “Karanlık kuleler” anlamına geliyor. Gezi alanına girdiğiniz andan itibaren karşınıza çıkan volkanik mağara, tünel ve kaya oluşumları, size yıkılmış eski bir şehrin kalıntılarını geziyormuşsunuz havasını veriyor.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

2300 yıl önceki patlamadan akan lavlar bir lav gölü oluşturmuş. Bu gölün neredeyse 10 metre derinliğe ulaşmış olabileceği düşünülüyor. Bu lav gölünde üstte soğumalar ve altta devam eden lav akışı ile lav tüpleri, ıslak yeşillik üzerinden geçerken ortaya çıkan buhar ile lav sütunları ve çökmelerle de Dimmuborgir ortaya çıkmış.

IMG_2633.JPG

Bugün gezmeye doyamadık diyebilirim. Bir sonraki durağımız yaklaşık 50 km kadar ötede olan “Tanrılar Şelalesi” (veya Goði Şelalesi) anlamına gelen Goðafoss Şelalesi.ŞKuzey izlanda’nın Bárðardalur bölgesinde yer alan bu şelale, Skjálfandafljót Nehri sularının 12 metreden düşmesi ile oluşuyor. Şelale 30 metre genişliğe sahip.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Bu şelale ile ilgili de bir efsane var; Buna göre 1000 yılı civarı İzlanda’yı o dönemde yöneten idareci Þorgeir Ljósvetningagoði, Pagan olan dini inanışlarını, Hristiyanlığa değiştirmiş. Meclisleri olan Alþingi’ye dönüş yolunda, yanında bulunan Norveç Tanrılarına ait büstleri burada şelaleden aşağıya fırlatmış.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Günümüzü, yarım saat ötedeki Kuzey İzlanda fiyortlarından Eyjafjörður kenarında yerleşik, Hótel Sveinbjarnargerði’de sonlandırdık. İzlanda’da pek gezi sonlanmıyor galiba. Çünkü otele giriş yapıp bavulları atar atmaz, yolun karşısında bulunan sahile doğru bir yürüyüş yaptık. 

IMG_2682.JPG

Güneş sabah ki gibi yüzünü gösterdi. Arnie saat 21:00 civarında gün batımını görebileceğimizi ve buradan gün batımı manzarasının harika olduğunu söyledi. Nefis bir yürüyüş oldu. Fiyort manzaraları bizi baştan çıkarttı. Gün batımını ise son dakika bulutları ile göremedik. 

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Gezimizin bugünü çok uzun ama bir o kadar da güzeldi. Bence herkes büyük bir keyif aldı. Nereden mi anladım? Arkadaşlarımın bu kadar yorgunluğun üstüne zıplama fotoğrafı çektirmek için sıraya geçmelerinden..

IMG_2705.JPG

Gezekalın, Aydınlık kalın…

Dr Ümit Kuru

11.08.2016 Saat 00:26

Kaynaklar; 

https://www.edumedia-sciences.com/tr/media/453 (SICAK NOKTA)
http://www.birdlife.org/datazone/sitefactsheet.php?id=524http://www.visitmyvatn.is/static/files/mustdolist.pdf
North Iceland-Official Tourist Guide 

 

 

 

Ateşin ve Buzulun Yurdu İzlanda: Doğu Fiyortlarına Doğru

 

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

Sabah erkenden kalkıp, kaldığımız motelin arka tarafında olan şelaleye doğru yürüdük. Sessiz, sakin ve bir o kadar da güzel doğanın içinde olmak çok güzel bir duygu.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Kahvaltı sonrasında İzlanda’nın doğu fiyortlarına doğru yolculuğumuza başladık.

00_01_Iceland

Doğu Fiyortları

Fiyort dendiğinde,  denizin buzul vadilerini basması sonucunda oluşan ve çoğunlukla iç kesimlere kadar sokulan; ince, uzun, genellikle çok derin ve kenarları çok dik körfez alanlarını anlamamız lazım. İzlanda’nın Doğu bölgesi 22.721 km²’lik bir alanı kaplayan ve zamanla içerlere kadar çekilen buzulun ve rüzgarın şekillendirdiği fiyortları ile önem kazanmış bir bölge. Ormanların, çölleşmiş toprakların, dar fiyortların, tepesi karla kaplı dağların, sönmüş volkanların varlığı ile tezatların olduğu yerler buraları. İzlanda’ya gelmiş turistler çoğunlukla Doğu İzlanda’yı gezmeyi ihmal ediyorlar ama bence haksızlık da ediyorlar.

Bugünkü rotamız önce Höfn Şehrine doğru olacak. Sonra sırası ile Álftafjörður, Hamarsfjörður, Berufjörður fiyortları üzerinde olan Djúpivogur‘u ve devamında  Höskuldstaðir í Breiðdal‘de at çiftliğini gezip, atlarla gezinti yapacağız. Konaklama Breiðdalur‘da, Hótel Bláfell’de olacak. Rota harita üzerinde aşağıdaki gibi.

Tam ekran yakalama 07.08.2016 214740

Bugün at çiftliğinde büyük molamızı verene kadar, birbirinden güzel yol manzaralarını seyrede seyrede yolculuk edeceğiz. Yolda fotoğraf molalarımız olacaktır tabii ki. Havada yağmur yok. Ama kapalı ve felaket bir rüzgar var. O anda bu rüzgarın, sonradan  bugünümüzün en güzel aktivitesini olumsuz etkileyeceğinden haberimiz yoktu.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Vatnajökull Ulusal Parkından sahile doğru akan buzul dillerini seyrede seyrede bir süre yolculuk ettik. Buzulların tepelerden, dağların eteklerine doğru bulduğu yol boyunca sarkan ve “Buzul Dili” denen buzul kısımları, bir gün denizle karşılaşınca ve deniz de bu alanları istila edince fiyortlar ortaya çıkacak.   

Hornafjörður, Höfn Şehrinin de yer aldığı ilk fiyordumuz oldu. Aslında burası İzlanda’nın güneydoğusunda. Yani esas olarak buradan itibaren Doğu Fiyortlarını gezmeye başlayacağız. 

“Höfn”, İzlandaca “Liman” anlamına geliyor. Sekiz bine yakın nüfusu ile küçük bir balıkçı kasabası. Almannaskarð Tünelinden geçtik. Eskiden açık olan Almannaskarð Geçidi, tehlikeli bir yol olmasından dolayı artık pek kullanılmıyormuş. Zaman zaman kısa fotoğraf duraklamaları veriyoruz.  

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Güneyin en doğusu olan Djúpavogshreppur Bölgesi, üç tane fiyortun bulunduğu bir yer. Álftafjörður ve Hamarsfjörður Fiyortları göçmen kuşların mola verdikleri geniş ve yayvan fiyortlar.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Berufjörður Fiyordu ise dar ve uzun bir fiyort. Efsaneye göre son iki fiyort arasında yer alan 1069 metrelik bir dağ olan Búlandstindur’a,  yaz gün dönümlerinde yapılan dilekler yerine gelirmiş.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Álftafjörður da kuğuları görene kadar yola devam ettik. Suyun üstünde yüzlerce kuğuyu görünce aracımız durdu.

İzlanda, göçmen kuşların uğradığı ülkelerden. Whooper Kuğular (Whooper swan), 800 km ötedeki İskoçya’ya seyahatine başlamadan önce Álftafjörður kıyılarında molalarını vermiş, enerji depoluyorlar. Su üstünde nazlı nazlı yüzüyorlar. Varlığımızdan biraz rahatsız oldukları belli ama çok sayıda ve çok güzeller. Bu kuğular, gagalarının sarı ve siyah olmak üzere iki renkli olması ile ayırt ediliyor. Sarı renk belirgin olarak daha fazla.

Bu kuğulardan başka Trumpeter Kuğular da (gagasının tamamen siyah olması ile ayırt ediliyor) bu kıyılarda bolca gözüküyormuş. İzlanda göçmen kuşlarını görmek için mayıs ayı ile haziran aylarının en iyi zamanlar olduğu kabul ediliyor.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Hamarsfjörður Fiyordunu da geçtikten sonra Djúpivogur adlı  küçük bir balıkçı kasabasına geldik. Burada hem ihtiyaç ve hem de köy içi küçük bir yürüyüş molası verdik. Bizim Höskuldsstadir’de at çiftliğinde öğle gibi randevumuz var. Orada ata binip, çevre gezisi yapacağız. Ancak çiftliğin bulunduğu arazide hava o kadar rüzgarlıymış ki, Arnie’ye telefon açıp, geç gelmemizi istediler. Bu haber kötüydü. Yolda oyalanma süremiz de, mola süremiz de uzadı tabii ki. Gerçi havanın düzelmesini dilemekten başka çaremiz de yok. Atlara binip doğayı gezmek, bugünün en önemli aktivitesi. Gerçekleşmesse üzüleceğiz.  IMG_1882

Aslında ben İzlanda’daki kasabaları daha masalsı bekliyordum. Yani daha özgün ve daha akılda kalıcı olmalarını bekliyordum. Bu kasaba yine de gördüklerim içinde beklentime en uyan kasaba oldu. Djúpivogur turizmde yeni parlıyor. Kırmızı renkli olan ve günümüzde müze olarak kullanılan Langabúð, kasabanın en eski evi ve 1790’da yapılmış.

P7260030.JPG

Djúpivogur’u terk ettikten sonra Breiðdalsvík Kasabası yönünde, Höskuldsstadir’deki at çiftliğine doğru yola düştük. Manzara hala muhteşem. Ama ne rüzgarın dinmeye, ne de zaman zaman yağan yağmurun ve kara bulutların güneşli bir havaya yerini bırakmaya niyeti var.

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

Sonunda çiftliğe vardık. Burası  aslında çok eski bir çiftlik alanı üzerinde inşa edilen yeni bir çiftlik. Yazıtlarda çiftliğin tarihi 1457 yılına kadar gidiyormuş.  Odin Tours Iceland sahipleri Maria Christie Palsdottir ve Magni Arnason bu çiftliğin sahipleri olup, at yetiştiriciliği yapmak ve turizme atılmak istemişler ve buraya yerleşmişler. Burada 50 üzerinde atları var. 

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Bizi Maria ve eşi Magni karşıladılar. Maria eski bir pazarlamacı. Eşi Magni ise balıkçılıkla uğraşırmış. 

IMG_1973.JPG

Normal programımızda, İzlanda atları hakkında  ve sonra da binicilikle ilgili temel bilgilerin verilmesi sonrası çiftlik sınırları ve yakın çevresinde at sürüşü yapacaktık. Toplamda 4 saatlik bir aktiviteydi.

Bizi eve aldılar, kısa bir hoş-sohbet sonrasında kötü haberi verdiler; “Rüzgar nedeni ile at sürüşü yapılması mümkün değildi”. Sadece kapalı alanda ve kısa süreli at sürüşü yapılabilecekti. Maria üzgündü ama biz ondan daha da üzgündük.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Grubu ikiye böldüler. Kapalı alanda at sürüşü üçer kişilik gruplar halinde yapılabileceğinden diğer bir grubu yakındaki bir başka alana,  restore edilen bir eski İzlanda evi ziyaretine götüreceklerini söylediler. Hava bugün bize öldürücü darbeyi vurmuştu bir kere. Atların kulakları sese çok hassasmış. Bu nedenle rüzgarda at kullanmak istememişler. Aslında her durumda ata binmek bence mümkün de, bu havada biz acemilerin at kullanmalarının sakıncaları olacağı muhakkaktı. Kötü şansımız işte.

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

Biz 5 kişi, eski bir kır evinin restore edildiği diğer çiftliğe götürüldük. Burada bizi yaşları epey geçkin 2 kişi karşıladı. Bunlardan bir tanesi marangozdu ve evi tamir eden de oydu. Bize bir yıla yaklaşan çalışmasını anlattı ve evi gezdirdi. 1900’lü yılların başında yaşanmaya başlanmış ama daha sonra zamana yenik düşen ev ve sahipleri nedeni ile terk edilen bu evi, yaşlı marangoz canlandırmaya ve içinde tekrar yaşanabilir hale getirmeye çalışıyordu. Yaptıklarını ve yapacaklarını anlatırken, kalan ömrünün en önemli amacının bu restorasyon işi olduğunu anlayabiliyorduk.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Bir de çiftliğin bir başka köşesinde, bizim çok güzel bulduğumuz, damları çimli ve 3 tarafı toprağa gömülü İzlanda kır evini gezdik. Bu evin kırık dökük halini, kısmen tadilat görmüş diğerinden daha sevimli bulduk.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Daha sonra çiftliğe geri döndük. Ev sahipleri tam bir hayvansever. Evde 4 kedi ve 4 köpek var. Kediler birbirinden güzeller.

IMG_1932.JPG

Diğer grubun at binişi daha sonlanmadığından, çiftlikte açıkta otlayan atları sevmeye gittik. Bizi gören atlar yanımıza geldiler. İzlanda atları, çok sevimli ve dost hayvanlar. Rüzgar, atların kuyruk ve yelelerini savuruyor. Bu manzara karşısında, bugün rüzgara olan kızgınlığımın ilk defa  kaybolduğunu hissediyorum.

Geniş alnı perçemle kaplı ve  küçük kulaklara, uzun bir kuyruğa sahipler. Ayakları sağlam basan bu midilliler, en zor arazilerde bile korkusuzca yol alıyorlar. Hem bu çiftlikte, hem de sonra gideceğimiz çiftlikte bize atları tanııtırlarken sahiplerinin atlara olan sevecen yaklaşımları, onları çocuklarıymış gibi sevmeleri dikkat çekiciydi.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

İzlanda atları; Dayanıklı ve zeki bir ırk olup uzun tüyleri ile soğuk hava şartlarında hayatlarını idame ettirebiliyorlar. Ortalama yaşam süreleri 30 yılmış.  İzlanda’ya Vikingler tarafından getirildiği için Viking atı olarak da biliniyorlar. Bu ırkın İzlanda dışına çıkarılması ve hali hazırda İzlanda dışında yaşayanlarının da İzlanda’ya getirilmesi kanunlarca yasaklanmış. Bunun nedeni ırkın bozulmasını istememeleri.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Bu atın en önemli özelliği “Tölt” adı verilen hızlı ve rahat bir yürüyüş biçimlerinin olması. Atları genelde 4 yürüyüş biçimlerini sorunsuzca yapabilirlermiş. İzlanda atlarında bu sayı, Tölt yürüyüşünü de çok kolayca yapabildiklerinden, 5 yürüyüş şeklinde oluyormuş. Bu yürüyüş biçimlerinden daha sonra bahsedeceğim. 

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Daha sonra biz de kapalı alana alınıp, özel giysilerimizi giydik. Sonnrasında Maria bize ata biniş ve sürüş tekniği hakkında kısa bir bilgi verdi. Hepimiz birer ata bindik ve yarım saat kadar dar alanda at sürdük.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Bu çiftlikte bize sunulan krepleri yiyip, kahvelerimizi içtikten sonra ayrıldık. Burada doğada, bu atlarla 2 saat yapacağımız sürüşü yapamamamız ne kötü oldu!

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Yaklaşık 60 km kadar ötedeki, konaklama yapacağımız Breiðdalsvík Kasabası’na hareket ettik. Kaldığımız otele yerleşip çevre gezisine çıktık. Bu kasaba da sessiz, sakin. Bu kasabada balıkçılık önemli. Sahile doğru bir yürüyüş yaptık. 

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Sahil deniz kuşları ve göçmen ördekler doluydu. Hele bir ördek ve 2 yavrusunu fotoğraflayacağım diye yaklaşık 1 saat zaman geçirdim.

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Günün son karesi ise bana Ren Geyiği boynuzu satmaya çalışan bir çocuğa ait oldu. Yanlış adres benim küçük vandal İzlandalım!

IMG_2182.JPG

Yarın Doğu Fiyortlarını gezmeye devam.

Gezekalın, Aydınlık kalın..

Dr Ümit Kuru

09.08.2016 Saat 10:50  

Kaynaklar;

http://sadcars.com/en/read/2015/05/18/driving-the-ring-road-in-iceland-the-eastern-fjords
http://iceland.for91days.com/
https://www.insightguides.com/destinations/europe/iceland/overview
http://www.east.is/en/travel/east-iceland-official-tourist-guide
http://nat.is/travelguideeng/plofin_alphabet_island.htm
http://hayrettinkagnici.blogspot.com.tr/2014/11/izlanda.html
http://www.bisikletizm.com/izlanda-bisiklet-rotasi/
https://www.icelandtravel.is/about-iceland/destination-guide/east/,
http://www.iceland-nh.net/birds/data/Anser-anser/anser_anser.html