Çin Halk Cumhuriyeti gezisi yazıma başlamadan önce biraz bu ülke hakkında bilgi vermekte fayda var.
Çin Halk Cumhuriyeti… Kısa adıyla Çin… Asya kıtasının doğusunda ve Pasifik Okyanusu’nun batı kıyısında bulunan, yaklaşık 9.6 milyon kilometrekarelik yüzölçümüyle Asya’nın en büyük ülkesi; dünyanın ise Rusya ve Kanada’dan sonraki üçüncü büyük ülkesidir.
Yaklaşık 1,350,000,000 kişilik nüfusu ile dünyanın en kalabalık ülkesi olan Çin’in nüfus dağılımı orantılı değildir; Nüfus doğuda fazla, batıda ise azdır. Yoğun nüfusa sahip olan doğu kıyısında kilometrekareye 400’den fazla kişi, orta kesimde kilometrekarede 200’den fazla kişi düşerken nüfusun az olduğu batı kesimde bulunan yayla bölgelerinde kilometrekarede 10’dan daha az kişi düşmekteymiş. Şimdilerde Çin nüfusunun ortalama yaşam süresi 71.4 yaşına yükselmiş.
Çin Halk Cumhuriyeti’nin Milli Bayrağı, sol üst köşesinde beş yıldız bulunan kızıl bayraktır. Bayrağın kızıl rengi, devrimi simgeliyor. Bayraktaki sarı renkte beş yıldız var ve dört küçük yıldızın her bir ucu Komünist partiyi temsil eden büyük yıldızın merkezine yönlenmiştir. Bu, Çin Komünist Partisi’nin önderliğindeki devrimci halkın büyük birlik ve beraberliğini simgeliyormuş.
Çin Halk Cumhuriyeti’nin milli marşının adı, “Gönüllü Ordu Marşı”dır. Bu marş 1935 yılında tiyatro yazarı Tian Han tarafından yazılmış ve Çin’in yeni müzik anlayışının kurucusu Nie Er tarafından bestelenmiştir. Bu marş aslında “Fırtınalı Yılların Kahramanları” adlı bir filmin müziğiydi. Filmde Çin’in kuzeydoğusundaki üç eyaletin Japon saldırganlar tarafından işgal edilişi ve sonrasında Çin ulusunun verdiği ölüm kalım savaşını anlatıyormuş. Filmde kullanılan müzik ve şarkı, filmin değişik yerlerde gösterilmesi ve vatanı kurtarma kampanyasının başlatılmasıyla birlikte Çin’in her köşesine yayılmış. 27 Eylül 1949’dan beri de “Gönüllü Ordu Marşı”nın milli marş olarak kullanılması kararlaştırılmış.
Çin Halk Cumhuriyeti’nin başkenti Beijing’dir. Çin’de merkeze doğrudan bağlı 4 şehir (Beijing, Shangai, Tianjin ve Chongqing) 22 eyalet (Çin Halk Cumhuriyeti Taiwan’ı da 23. Eyaleti olarak kabul etmektedir. Şu andaki gerçekte olan durumun aksine; Taiwan’ın bir gün yeniden kendine bağlanacağını düşünmektedir) , 5 özerk bölge (Tibet, Sincan-Uygur, İç Moğolistan , Guangxi Zhuang ve Ningxia Nanjing Hui Özerk Bölgesi ) ve 2 özel bölge (HongKong ve Macau) olmak üzere eyalet düzeyinde 33 (34) idari kuruluş bulunmaktadır.
Çin’de uygulanmakta olan aile planlaması politikaları genel olarak geç evlenme ve doğum yapma, az ve öz doğum yapma, bir koca karı için tek çocuk yapmanın teşvik edilmesini içeriyor. Bu da genellikle tek çocuğa izin şeklinde uygulanıyor. Kırsal bölgelerde gerçekten zorluk çeken eşler, birkaç yıl sonra ikinci çocuk da yapabiliyorlar. Azınlık etnik gruplarının toplu halde yaşadıkları bölgelerde her etnik grubun kendi isteği ve bu etnik grubun nüfus kaynakları, ekonomisi, kültürü ve geleneklerine göre farklı ilkeler uygulanabiliyor yani çok çocuğa göz yumulabiliyor.
Çin Halk Cumhuriyeti’nin siyasi yapısına bakacak olursak işçi sınıfının liderliğinde ve işçi-köylü ittifakı temelindeki halkın demokratik diktatörlüğüyle yönetilen bir sosyalist devlettir. Sosyalizm, Çin Halk Cumhuriyeti’nin temel sistemidir. Çin Komünist Partisi bugün ulaştığı 80 Milyon civarındaki üye sayısı ile dünyada en fazla üyesi bulunan organizasyona ulaşmış. Ülkede 8 tane daha siyasi parti var ama bunlar bildiğimiz anlamda muhalefet partileri değiller. Ülkede komünist partinin dedikleri oluyor. Çin’in merkezi halk hükümeti olan Çin Devlet Konseyi, en yüksek devlet idari organıdır. Ancak kağıt üzerinde Çin’in en yüksek yetkili organı Çin Ulusal Halk Meclisidir. Devlet Konseyi başbakan, başbakan yardımcıları, devlet müşavirleri, bakanlar, komisyon başkanları, sayıştay başkanı ve genel sekreterden oluşuyor.
Çin Halk Cumhuriyeti’nin Komünist bir siyasi yapı ile kurulduğu 1949 yılından sonra, özellikle de reform ve dışa açılma politikasının uygulanmaya başladığı 1978 yılından bu yana, Çin ekonomisi her yıl yüzde 9’u aşan büyüme hızıyla sürekli gelişiyor. Yani aslında son yıllardaki sağlanan büyük ekonomik başarı kapitalist yöntemler uygulayan, tek partili bir devlet tarafından elde edildi. Çin halkının doğuya doğru yoğun bir göç vermesinin nedeni de iş imkanlarının daha çok olması. Çin halkının bazı bölümü zenginleşiyor ama çoğunluk ucuz emek gücü olmaya devam ediyor. Bu da beraberinde bazı küçük çaplı protestolara neden oluyormuş. Tabii ki bunları basın filan da vermiyor. Biz orada iken facebook ve twiteer gibi kitlesel haberleşme yolları yasaklıydı. Devleti yönetenler çareyi bazı konularda halka imtiyaz verme şeklinde çözmüşler. Örneğin toplu ulaşım ve zorunlu kullanılan elektrik, doğal gaz zamları uzun süredir yapılmıyormuş.
56 Adet etnik alt grubu var. Han etnik grubu ülke nüfusunun yüzde 92’sini, azınlık etnik grupların nüfusu da yüzde 8’ini oluşturuyor. Azınlık etnik gruplar esas olarak, Çin’in kuzeybatı, güneybatı ve kuzeydoğu kesimlerinde yaşıyorlar.
Çin Halk Cumhuriyeti komünist iktidar sonrasında ateist bir yapıya gitti. Ancak Çin, birçok dinin bir arada bulunduğu bir ülkedir. Çin’de dini inanış olarak Budizm, Daoizm, İslamiyet, Katoliklik ve Hıristiyanlık vardır.
Çin Halk Cumhuriyeti resmi parası Renminbi (RMB) ve birimi Yuan (CNY) dır. Biz orada iken 1 USD ile yaklaşık olarak 6 Yuan alabiliyorduk. 
Evet ! Bu kadar kitabi bilgi yeter.. Bundan sonrası yeri geldikçe
Gezekalın….
Dr Ümit Kuru
GEZEKALIN 